Jakiś czas temu natknąłem się w Internecie na artykuł Józefa Domańskiego p.t.: Staropolskie nazwy rzeczne w okolicach Trzebnicy. Jednak aby przeczytać go w całości, musiałem pofatygować się do biblioteki, co właśnie dziś uczyniłem. Oto bardzo interesujący fragment dotyczący naszej Ławy:
Wieśna, dziś Ława (niem. Lohe). Rzeczka ta płynie przez Taczów Mały (niem. Klein Totschen), Pierwoszów (niem. Purbischau), Ozorowice (niem. Sponsberg), uchodząc do Odry koło Kotowic (niem. Kottwitz). Wymienia ją już dokument z r. 1203, w którym podano, że piąty kamień graniczny ujazdu trzebnickiego znajduje się „ad ortum fluvii, qui Uesna vocatur” (na wschód od rzeki co się nazywa Wieśna).
Dokładniejsze określenie górnego biegu Wieśnej można znaleźć dopiero w dokumencie z r. 1208, gdzie czytamy, że czwarty kamień graniczny jest tam, „ubi oritur rivulus Vesna inter Opatouici et Brochotino” (gdzie potok Wieśna płynie między Opatowicami a Brochocinem – Opatowice zaginiona osada kolo Brochocina i Raszowa) natomiast „quintus [lapis] ubi oritur rivulus scilicet altera pars Vesne, que dividit Brochotino per medium” piąty kamień leży po drugiej stronie Wieśny, która dzieli Brochocin na pół.
Dalsze uzupełnienie wiadomości o położeniu źródeł Wieśnej zawiera dokument z r. 1218, który podaje, iż trzeci kamień graniczny ujazdu trzebnickiego zakopano „inter Rassouo et villam sancti Vincentij et Brochocino in ortu Vesne” (między Raszowem a wsią św. Wincentego i Brochocinem na wschód od Wieśnej).
Wymienione w dokumentach wsie dokładnie określają górny bieg Wieśnej. Poza tym nad tą strugą leży wieś o odrzecznej nazwie Wieśna zwana obecnie Wisznią Małą (niem. Wiese). Obok tej osady znajdował się też folwark Wieśna Mala, który później został wchłonięty przez Wieśnę i obecnie stanowi jej południową część.
Wieśna nazwa rzeki będąca pierwotnie przymiotnikiem w zestawieniu Wieśna Woda, Wieśna Struga itp. oznaczała więc rzeczkę, która brała początek we wsiach, bądź przez nie płynęła.
Nazwa Wieśna to przymiotnik, który powstał w wyniku dodania przyrostka -na. Wszytkie nazwy rzek z okolic Trzebnicy tworzono od świata roślinnego (Grochowa, Osowy, Siennica, Wiszawa). Ponadto wywodzono je od zjawisk atmosferycznych (Desznica, Parnica), od świata zwierzęcego (Kaczka) lub od cech charakteryzujących koryto rzeki (Sąsiecznica, może też Junica), stan wód (Sucha) bądź otoczenie (por. Graniczna, Wieśna).
Wszystkie nazwy rzeczne, występujące koło Trzebnicy w dobie średniowiecza, są polskiego względnie prasłowiańskiego pochodzenia. Świadczy to zarazem, iż ówczesne osadnictwo w tym rejonie miało polski charakter. Dodać też należy, że od nazw rzecznych utworzono tu następujące nazwy miejscowe: Grochowa, Parnica, Sucha Mała, Sucha Wielka, Wieśna (dziś Wisznia Mała) i Wiszawa (dziś Wyszów).
Żródło:
Józef Domański. Staropolskie nazwy rzeczne w okolicach Trzebnicy – Onomastica XIII. 1968r.
Artykuł ukazał się pierwotnie na portalu Wisznia Mała.net
Dla przypomnienia: Ława przepływa przez 5 naszych wsi: Ozorowice, Piotrkowiczki, Wisznię Małą, Pierwoszów i Machnice.